Gedenksteen in Front I en II
In de bekledingsmuur aan ‘de rivierzijde’ van Front I en II van de vestinggracht van Hellevoetsluis is een ingemetselde, natuurstenen, in reliëf gebeeldhouwde gedenksteen aangebracht met opschrift:
AUSPICIO ET CURA DD IAC HEERT ET IOH MEERMAN REIP HOLLANDIA CONSILIAR AMPLISSI MC NAVICM BELEIC RECEPTACLOR ET IMCENT IBUS CATARACTIS MUNIMENEIR MATA NUROQUE CXCLXANNOCD
Vertaling van de tekst:
‘Onder opzicht en bestuur van de heren Iac. Haeften en Joh. Meerman, gecommitteerde raden van de Hollandse Republiek zijn deze batterijen hierbij gebouwd en met een muur versterkt tot een veilige bergplaats van de oorlogsschepen en onder hetzelfde toezicht de grote sluizen alhier onlangs vernieuwd en hersteld in het jaar 1699’
Beeldhouwer: D. Drifculptet te Amsterdam
(bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed)
Anja C. Pieké heeft zelf onderzoek naar de gedenksteen gedaan en hem in aquarel gereproduceerd in oorspronkelijke staat voorzien met de formele heraldische kleuren van de gebruikte wapens. Haar onderzoek levert andere inzichten op dan die door de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed worden vermeld. Als een van de bronnen hanteerde zij: ‘Vestingwerken van Hellevoetsluis’ door J.J. Walters, uitgave van stichting historie Hellevoetsluis 1996. Interessant is dat er verschillen zijn in de kennis van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed en het uitgebreide onderzoek van Anja C. Pieké. Hier volgt een ingekorte versie van haar tekst en een link naar haar onderzoek.
Gedenksteen in het front van bastion I en II
De indeling van de steen:
Heraldisch links: het familiewapen van Jacob Hoeufft, bestaande uit een zilverkleurig Egyptisch- of hengselkruis, ook wel de Venusspiegel genoemd, in de kleur ‘sabel’.
Het wapen is gedekt met een kroon waarop tien parels, die kunnen verwijzen naar de ‘Heeren X‘ van de tweede West-Indische Compagnie (WIC).
Heraldisch rechts: het familiewapen van Johan Jansz Meerman, bestaande uit een meerman met vissenstaart, meerman en meermin behoren tot de zeemonsters. De meerman draagt een helm, zwaard en schild. Het wapen is gedekt met een kroon waarop tien parels, die kunnen verwijzen naar de ‘Heeren X’ van de tweede WIC.
De wapens zijn gescheiden door een struisvogel, deze kwam reeds voor in het Heerlijkheidswapen van de polders ‘Oude en Nieuwe Struiten’, in dit geval ziet deze uit voor vloot en haven, dit door de gekroonde velden die samen één ‘stede of muurkroon’ dragen.
In het medaillon de Latijnse tekst:
AUSPICIO ET CURA
D : D :
JAC HOEUFFT et JOH. MEERMAN
REIP HOLLANDIA CONSILIAR
AMPLISSIMC NAVIUM BELLIC:RECEPTACULO
ET INCENTIBUS CATARACTIS
IISDEM AUSPICIIS NUPER RESTAURATIS
MUNIMENTA HA.C ADDITA
MUROQUE FIRMATA
ANNO CIDIXXCIX
Vrije vertaling van de tekst:
‘Onder opzicht en bestuur
van de heren
Jac. Hoeufft en Joh. Meerman
gecommitteerde raden van de Hollandse Republiek
zijn deze batterijen hier gebouwd
en met een muur versterkt
als veilige haven van schepen tot oorlog
en onder hetzelfde toezicht de grote sluizen
alhier onlangs vernieuwd en hersteld
in het jaar 1699’
© aquarel: Anja C. Pieké
© foto: Anton Huber
